تصفیه فاضلاب به روش SBR در واقع مخف Sequence Batch Reactor یا راکتور ناپیوسته متوالی است که در واقع یک راکتور پر و خالی شونده با اختلاط کامل می باشد. راکتور ناپیوسته متوالی (SBR) یک سیستم تصفیه لجن فعال فاضلاب با تغذیه و تخلیه متوالی است.
تصفیه فاضلاب به روش راکتور ناپیوسته متوالی SBR
فرآیند های واحد دخیل در تصفیه فاضلاب به روش SBR و سیستم متعارف لجن فعال مشابه هستند. در هر دو سیستم، هوادهی فاضلاب و ته نشینی/ زلال سازی انجام می شود، اما با این تفاوت که در تصفیه خانه های متعارف تصفیه فاضلاب ، فرآیند ها بطور همزمان در مخازن جداگانه انجام می شوند، در حالی که در عملیات SBR تصفیه فاضلاب فرآیندها بطور متوالی در یک مخزن انجام می گیرند.
مراحل تصفیه فاضلاب به روش SBR
– تغذیه پرشدن
در حین پر شدن فاضلاب خام یا پساب خروجی تصفیه اولیه به راکتور اضافه می گردد . معمولا در مرحله پر شدن 75-100 % ظرفیت مخزن پر می گردد. در مرحله پر شدن ممکن است فقط اختلاط انجام شود و یا برای واکنش های بیولوژیکی با فاضلاب ورودی هملیات اختلاز و هوادهی انجام گردد.
– واکنش (هوادهی )
در مرحله هوادهی جرم سلولي در حين دوره واكنش، سوبسترا را تحت شرايط كنترل شده محيطي مصرف مي كند.
– ته نشینی (رسوب گذاری / زلال سازی )
امكان جداسازي جامدات از مايع تحت شرايط سكون فراهم مي شود و در نتيجه مايع زلال شده را مي توان بعنوان پساب خروجي تخليه كرد.
– تخلیه (حذف مکانیکی آب از جامد )
پساب خروجی زلال شده در مرحله تخلیه از طریق سرریزهای قابل تنظیم یا شناور از راکتور خارج می گردد.
– سکون
مرحله سکون یک مرحله ضروری نمی باشد و گاها در برخی از سیستم ها حذف می گردد و در راکتورهایی که چند تانک وجود دارد برای تکمیل چرخه به این مرحله منتقل می گردد.
برگشت لجن در راکتور ناپیوسته متوالی SBR
در عملیات SBR تصفیه فاضلاب دور ریزی لجن معمولا در حین مراحل ته نشینی یا سکون رخ می دهد. یک ویژگی مهم سیستم راکتور های ناپیوسته متوالی SBR این است که نیاز به سیستم برگشت لجن فعال ندارد.
از آنجا که هر دو مرحله هوادهی فاضلاب و ته نشینی در یک محفظه اتفاق می افتد ، در مرحله واکنش هیچ لجنی از دست نمی رود و نیازی نیست که هیچ لجنی از زلال ساز برگشت داده شود تا مقدار لجن داخل محفظه هوادهی فاضلاب را ثابت نگه دارد.
دفع لجن اضافي در راکتور ناپیوسته متوالی SBR
دفع لجن مرحله مهم دیگری در بهره برداری فرآیند ناپیوسته متوالی SBR می باشد که تاثیر زیادی بر این فرآیند دارد. دفع لجن يكي از پنج مرحله اصلي فرآيند نيست؛ زيرا هيچ زمان مشخصي در چرخه براي تخليه لجن وجود ندارد. همانند سيستم متعارف جريان پيوسته، در راکتور ناپیوسته متوالی SBR شرايط كاري سيستم، حجم و دفعات تخلیه لجن را تعیین می کند.
طراحی سیستم تصفیه فاضلاب به روش راکتور ناپیوسته متوالی (SBR )
متوسط زمان ماند (کلیه مراحل ) در تصفیه فاضلاب به روش sbr حدود 100 دقیقه است. همه فاضلاب هایی که عموما در تصفیه خانه های متعارف لجن فعال تصفیه می شوند را می توان با سیستم های راکتورهای ناپیوسته متوالی SBR نیز تصفیه کرد.
بهره برداری از راکتور ناپیوسته متوالی SBR
بهره برداری از سیستم تصفیه فاضلاب به روش راکتور ناپیوسته متوالی SBR متفاوت می باشد . در این فرآیند تخلیه لجن معمولا در مرحله واکنش صورت می گیرد. در مرحله واکنش تخلیه یکنواخت جامدات شامل ذرات فلوک شده درشت و مواد ریز انجام می گردد.
یکی از ویژگی های خاص فرآیند تصفیه فاضلاب به روش SBR، عدم نیاز به برگشت لجن می باشد.
به دلیل اینکه درفرآیند تصفیه فاضلاب به روش راکتور ناپیوسته متوالی SBR مراحل هوادهی و ته نشینی هر دو در یک تانک رخ می دهد، در مرحله واکنش (هوادهی ) هیچ لجنی دفع نمی گردد بنابراین نیاز به برگشت لجن برای حفظ نسبت جامدات نمی باشد.
