فهرست مطالب

شهر نشینی و رشد جمعیت چالش های بهداشتی بسیاری را ایجاد کرده است. تولید فاضلاب در جوامع انسانی یکی از چالش های بهداشتی و زیست محیطی است که با گسترش شهرنشینی با آن مواجهه هستیم.

با گسترش روز افزون جمعیت و به دنبال آن مصرف آب و تولید فاضلاب، تصفیه فاضلاب انسانی و استفاده مجدد از آن در مصارف کشاورزی و آبیاری فضای سبز یک راهکار مفید جهت حفاظت از محیط زیست می باشد. فاضلاب تولیدی در جوامع شهری و توسعه یافته مجموع فاضلاب تولید شده در بخش خانگی، کشاورزی، صنعتی و آب باران می باشد.

مشخصات فاضلاب انسانی

 فاضلاب انسانی یا فاضلاب بهداشتی تولید شده انسان می باشد که در اثر مصرف آب در بخش خانگی تولید می شود. فاضلاب انسانی یا فاضلاب بهداشتی شامل دو بخش می باشد، فاضلاب سیاه که فاضلاب تولیدی در سرویس های بهداشتی است و فاضلاب خاکستری که شامل فاضلاب تولیدی در آشپزخانه، حمام و روشویی می باشد.

خصوصیات فاضلاب بهداشتی به دلیل یکسان بودن مواد خارجی که وارد آب می گردد تقریبا ثابت و مقادیر مشخصی می باشند. با توجه به وجود عوامل بیماریزا و میزان آلایندگی بالا فاضلاب بهداشتی، نمی توان این فاضلاب را بدون تصفیه به محیط زیست تخلیه نمود. بنابراین قبل از تخلیه به محیط زیست و آب های سطحی بایستی فاضلاب بهداشتی را مطابق با استانداردهای پساب تصفیه شده سازمان حفاظت محیط زیست تصفیه نمود.

حجم فاضلاب انسانی تولیدی بر حسب سطح فرهنگ و رفاه جامعه متفاوت می باشد. رنج فاضلاب انسانی تولیدی در رنج 150 تا 250 لیتر به ازای هر نفر می باشد. میزان آلاینده ها در فاضلاب انسانی به دلیل یکسان بودن شرایط تولید فاضلاب دارای مقادیر ثابت می باشد.

تصفیه فاضلاب بهداشتی

تصفیه فاضلاب بهداشتی

فاضلاب بهداشتی تولید شده در بخش خانگی به دلیل بار بالای میکروبی و میزان الاینده هایی که در آن است نمی توان بدون تصفیه و حذف آلاینده های موجود در آن به محیط پیرامون رها کرد. فاضلاب بهداشتی تولید شده در منازل و ساختمان ها توسط سیستم جمع آوری فاضلاب، جمع آوری شده و جهت تصفیه و حذف آلاینده های موجود در فاضلاب به تصفیه خانه هدایت می شود. 

در کشور ما ایران به دلیل بالا بودن سطح آب های زیرزمینی، جهت جلوگیری از آلودگی آب ها با فاضلابتصفیه نشده، تصفیه فاضلاب بهداشتی امری ضروری است. با تصفیه فاضلاب انسانی علاوه بر از بین بردن مشکلات زیست محیطی و جلوگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی و سحطی، از پساب تصفیه شده می توان جهت تغذیه سفره های آب زیرزمینی و همچنین در کشاورزی و آبیاری فضای سبز استفاده نمود. امروزه با توجه به بحران کم آبی تصفیه فاضلاب انسانی و بازیافت آب، به عنوان یک منبع آبی میتواند مورد استفاده قرار بگیرد و مشکلات مربوط به کم آبی را کاهش دهد.

دلایل استفاده از پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

فاضلاب بهداشتی تولید شده در بخش خانگی به دلیل بار بالای میکروبی و میزان الاینده هایی که در آن است نمی توان بدون تصفیه و حذف آلاینده های موجود در آن به محیط پیرامون رها کرد. سپتیک تانک و ایمهاف تانک از جمله روش های پیش تصفیه فاضلاب می باشند که توانایی تصفیه فاضلاب و حذف کامل آلاینده های موجود در فاضلاب بهداشتی را ندارند.

سپتیک تانک

با توجه به عدم تصفیه کامل و همچنین عدم دریافت استانداردهای سازمان محیط زیست در خروجی پساب، استفاده از سپتیک تانک ها جهت تصفیه کامل فاضلاب کاربردی نمی باشد.

بنابراین جهت تصفیه فاضلاب اجتماعات کوچکتر روشهای تصفیه ای که قادر به حذف 90% یا بیشتر از آلودگی های فاضلاب بهداشتی باشد ابداع گردید. تصفیه خانه فاضلاب را می توان در انواع بتنی، فلزی و پلی اتیلن اجرا نمود.

پکیج تصفیه فاضلاب انسانی (بهداشتی ) واحد های پیش ساخته ای فلزی یا پلی اتیلن هستند که جهت تصفیه فاضلاب انسانی اجتماعات کوچک مورد استفاده قرار می گیرد. پکیج تصفیه فاضلاب تمامی مراحل و تجهیزات مورد نیاز جهت تصفیه فاضلاب را دارا می باشند. 

با قراردادن پکیج های تصفیه فاضلاب در مکان هایی که به سیستم جمع آوری فاضلاب یا اگوی شهری وصل نیستند، می توان فاضلاب انسانی تولید شده را تصفیه گردد و خطرات بهداشتی و زیست محیطی ناشی از تخلیه فاضلاب تصفیه نشده را به حداقل رساند. پکیج تصفیه فاضلاب گزینه ای مناسب جهت تصفیه فاضلاب بهداشتی کارخانجات، بیمارستان ها، مجتمع های مسکونی، کمپ های کارگری و اردوگاه ها می باشند. 

روش های تصفیه فاضلاب انسانی

انواع روش های هوازی تصفیه فاضلاب را می توان برای تصفیه فاضلاب انسانی به کار برد. از جمله روش هایی که برای تصفیه فاضلاب بهداشتی به کار می رود شامل روش هوادهی گسترده EASS، روش هوادهی با رشد چسبنده IFAS، روش هوادهی با بستر رشد متحرکMMBR، روش راکتور ناپیوسته متوالی SBR، روش راکتور غشایی MBR می باشند. 

در انتخاب روش تصفیه فاضلاب انسانی باید به شرایط آب و هوایی، میزان زمین در دسترس، شرایط اقتصادی پروژه، وجود نیروی متخصص برای راهبری توجه نمود و روش مناسب را برای تصفیه انتخاب نمود.

در این بین پرکاربردترین روش تصفیه فاضلاب بهداشتی روش لجن فعال با هوادهی گسترده و روش هوادهی با رشد چسبنده می باشد. تصفیه فاضلاب انسانی به روش لجن فعال با هوادهی گستردهEASS  به دلیل بازدهی بالا، هزینه سرمایه گذاری پایین و سهولت در بهره برداری پر کاربردترین روش می باشد.

مراحل تصفیه فاضلاب انسانی

فاضلاب انسانی پس از جمع آوری و انتقال به تصفیه خانه فاضلاب در سه مرحله تصفیه مقدماتی ، تصفیه بیولوژیکی و تصفیه پیشرفته، تصفیه می گردد. هر یک از مراحل تصفیه فاضلاب شامل عملیات واحد و فرآیند های واحد می باشند. به طور کلی در مراحل تصفیه فاضلاب که از نیروی فیزیکی استفاده شود عملیات واحد نامیده می شود و مراحلی که جهت تصفیه فاضلاب از مواد شیمیایی یا فعالیت بیولوژیکی استفاده شود، فرآیند واحد گفته می شود.

مراحل تصفیه فاضلاب انسانی

تصفیه اولیه یا مقدماتی

هدف از تصفیه مقدماتی فاضلاب انسانی حذف مواد معلق و قابل ته نشینی می باشد. در تصفیه مقدماتی شامل واحد های عملیاتی مانند آشغالگیر، دانه گیری و ته نشینی است که با استفاده از نیروی فیزیکی عملیات تصفیه انجام می شود. از آنجاییکه تصفیه مقدماتی به وسیله نیروی فیزیکی انجام می شود به آن عملیات واحد نیز گفته می شود.

تصفیه بیولوژیکی یا تصفیه ثانویه

هدف از تصفیه ثانویه جداسازی و حذف مواد آلی قابل تجزیه بیولوژیکی می باشد. در تصفیه بیولوژیکی با استفاده از میکروارگانیسم ها و از طریق فعالیت بیولوژیکی، مواد آلی و مواد کلوئیدی موجود در فاضلاب به فلوک هایی تبدیل می شود که در مرحله ته نشینی از فاضلاب جدا می شوند. 

در فرآیند تصفیه بیولوژیکی گازهایی نیز تولید می شوند که می توانند وارد هوا شوند. در تصفیه ثانویه فاضلاب از آنجاییکه عامل اصلی تصفیه فعالیت بیولوژیکی است در گروه فرآیند های واحد تقسیم بندی می شوند.

تصفیه پیشرفته

تصفیه پیشرفته شامل تصفیه های تکمیلی فاضلاب می باشد و شامل زلال سازی، نیترات زدایی فیلتراسیون و گندزدایی است. هدف اصلی از تصفیه پیشرفته حذف ازت و فسفر و مواد آلی مقاوم می باشد. در تصفیه ثانویه فاضلاب از فرآیند های شیمیایی و بیولوژیکی استفاده می شود و در گروه فرآیندهای واحد تقسیم بندی می شود.

پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

جهت تصفیه فاضلاب انسانی می توان از پکیج های پیش ساخته تصفیه فاضلاب استفاده نمود .پکیج تصفیه فاضلاب واحد های پیش ساخته می باشند که تمامی واحد های مورد نیاز جهت تصفیه را دارا می باشد. تمامی روش های تصفیه فاضلاب بهداشتی را می توان به صورت پکیج تصفیه فاضلاب طراحی و اجرا نمود. فرآیند اصلی تصفیه در پکیج تصفیه فاضلاب انسانی، فرآیند لجن فعال می باشد. 

مبنای طراحی و بهره برداری از این واحد های کوچک تصفیه فاضلاب روش  تصفیه بیولوژیکی فاضلاب با لجن فعال می باشد .پرکاربردترین روش تصفیه فاضلاب در پکیج تصفیه فاضلاب انسانی روش هوادهی گسترده (EASS)، هوادهی با رشد چسبنده(IFAS) و هوادهی با رشد متحرک(MMBR) می باشد.

واحد های پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

واحد های پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

 – واحد آشغال گیری

آشغالگير اولين واحد در سيستمهای تصفيه فاضلاب و  بعنوان تصفيه فيزيکی مقدماتی ميباشد. آشغالگير دستگاهي است که از فاضلاب ورودی  به تاسيسات تصفيه خانه مواد معلق درشت شناور در فاضلاب مانند تکه چوب، پارچه، پوست ميوه و غيره را که ممکن است درسيستم پمپاژ يا ساير واحدها ی تصفيه خانه ايجاد اشکال بنمايد ازآن جدا مي سازد.

– واحد دانه گیری و چربی گیری

از اين مخزن برای حذف چربی و دانه، شن و ماسه موجود در فاضلاب استفاده می گردد. با ایجاد یک جریان آرام و یکنواخت و ایجاد یک شیب ملایم در کف مخزن چربی های موجود در فاضلاب در سطح مخزن جمع آوری می گردد. مواد دانه ای نیز به دلیل داشتن زمان ماند کافی در کف مخزن ته نشین می گردند و از ورود به مراحل بعدی سیستم تصفیه فاضلاب و آسیب به پمپ ها و تجهیزات جلوگیری بعمل می آید.

– واحد ایستگاه پمپاژ

به علت جريان ثقلي موجود در سيستمهای انتقال فاضلاب از مبداء توليد تا ورودی تصفيه خانه ها معمولا لوله ورودی به تصفيه خانه ها با عمق بسيار پايين تري نسبت به سطح زمين قرار مي گيرند. با توجه به اين مطلب که پروفيل هيدروليکي موجود در تصفيه خانه های فاضلاب بايد بصورت ثقلي باشد لذا درابتدا مخزنی که فاضلاب خام ورودی در آن ذخيره مي گردد بسيار پايين تر نسبت به سطح زمين قرار خواهد گرفت.

لذا مخازن اولي بنام ايستگاه پمپاژ تعبيه مي گردند و تجهيزات مربوط به پمپاژ فاضلاب خام، کنترل کننده سطح فاضلاب ( ماکزيمم و مينيمم ) با شرايط فاضلاب خام،طراحي اوليه و مفروضات اوليه طراحي، آماده و نصب مي گردند. در اين صورت نيازي به گود برداري بيش از حد جهت مخازن بعدی نيست و فاضلاب خام توسط پمپ ها به مخزن دوم منتقل شده و سپس به صورت ثقلي به مخازن بعدي منتقل مي گردد.

-واحد متعادل ساز

از اين مخزن برای کاهش تغييرات شديد بار آلودگی و هيدروليکی جريان و يکنواخت و منظم کردن جريان در واحدها ی بعدی استفاده می شود. توضيح اينکه مقدار جريان فاضلاب ورودی در طول شبانه روز از لحاظ مقدار و نيز آلودگی دارای نوسان مي باشد و در صورت ورود مستقيم اين جريان به تصفيه خانه امکان سرريز کردن مخازن، استاندارد نبودن جريان خروجي و… وجود دارد.

-واحد هوادهی

واحد هوادهی اصلی ترین واحد تصفیه فاضلاب انسانی می باشد و نقش کلیدی را در تصفیه و حذف آلاینده های فاضلاب و مواد آلی دارد. تصفیه بیولوژیکی که توسط میکروارگانیسم ها انجام می شود در واحد هوادهی اتفاق می افتد. هنگامی که فاضلاب وارد استخر هوادهی می شود با لجن فعال مخلوط شده و مخلوطی از لجن، آب و مواد جامد ورودی را تشکیل می دهند. 

لجن فعال حاوی میکروارگانیسم های زنده و مفیدی است که در اصطلاح به آنها کارگران تصفیه خانه گفته می شود، این موجودات از فاضلاب ورودی به عنوان غذا برای رشد و تکثیر خود استفاده می کنند.

تصفیه فاضلاب به روش لجن فعال

میکروارگانیسم ها برای اکسیداسیون مواد آلی به اکسیژن نیازدارند، که جهت تامین اکسیژن لازم از دمنده های هوا یا بلوئر هوا ستفاده می شود. هوای تولید شده توسط بلوئرها با استفاده از دیفیوزرهایی که در کف مخزن هوادهی تعبیه شده است به صورت یکنواخت پخش می گردد. 

اين ديفيوزر ها ممکن است بصورت صفحه ای لوله ای يا گنبدی باشد که هوارا بصورت حبابهای ريز، متوسط و درشت در فاضلاب حوض هوادهی، تزريق می نمايد.

-واحد ته نشینی

مخزن ته نشيني جهت زلال نمودن پساب از طريق رسوب دادن لجنهاي موجود در پساب و نيز ته نشين نمودن مواد معلق موجود در پساب به كار گرفته مي شود. اساس عمل ته نشيني بر مبناي نيروي ثقل (سنگيني ذره ) انجام مي پذيرد.

لجن و لخته هاي بيولوژيكي موجود در پساب در كف مخزن ته نشيني ، ترسيب نموده و سپس توسط پمپهاي لجن كش يا پمپ ايرليفت (Air Lift) به مخزن ذخيره لجن منتقل مي شوند.

– واحد ذخیره لجن مازاد

هت تغليظ لجن و نگهداري آن جهت حمل و يا عمليات بعدي هضم لجن از اين مخزن استفاده مي شود.. تغليظ در اين مخزن به كمك ته نشيني و توسط نيروي وزن لخته ها ي لجن و بدون اضافه نمودن مواد شيميايي لخته زا صورت مي پذيرد. 

مواد جامد در كف مخزن متراكم شده و آب نسبتاً شفافي كه در سطح بالاي مخزن قرار مي گيرد و به نام لجناب معروف است به مخزن متعادلسازي و يا ايستگاه پمپاژ اول تصفيه خانه بازگشت داده مي شود. لجن ذخيره شده نيز در فواصل زماني مناسب توسط كاميونهاي ويژه به مراكز فني مجاز انتقال يابد.

واحد گندزدایی

جریان خروجی از تانک ته نشیتی حاوی موجودات ذره بینی بیماریزا است . برای ضدعفونی کردن این جریان معمولا از کلر استفاده می شود.کلر را می توان به صورت کلر مایع، هیپوکلریت سدیم و یا هیپوکلریت کلسیم بکار برد. 

سایر مواد  ضد عفونی کننده از قبیل دی اکسید کلر، ازن، برم و یا استفاده از اشعه ماورای بنفش نیز ممکن است در موارد خاص استفاده شوند. انتخاب ماده ضد عفونی کننده بستگی به مقدار جریان فاضلاب، مقدار ماده مصرفی، میزان کلر خواهی فاضلاب و pH آن، هزینه تجهیزات، در دسترس بودن ماده شیمیایی و مسائل نگهداری دارد.

-واحد فیلتراسیون

اين واحد به منظور حذف کليه آلاينده های ميکروبی از جمله کيست ، که واحد دیگر نميتواند روی آنها تاثير گذارد تعبيه شده است. 

اين واحد از يک تانک فلزی تحت فشار ساخته شده است در داخل اين سيستم چهار لايه سيليس با دانه بندی متفاوت به همراه يک لايه کربن اکتيو جهت حذف بو، طعم، رنگ پساب خروجی وجود دارد که پساب خارج شده از سيستم تصفيه فاضلاب که BOD ،COD، مواد جامد معلق و… آن تقليل داده شده به اين سيستم وارد شده و پس از عبور از لايه های مختلف نهايتا پساب خروجی از فيلتر مساعد برای آبياری فضای سبز مي باشد.

انواع پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

انواع پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

پکیج تصفیه فاضلاب انسانی را می توان در انواع پکیج فلزی، پلی اتیلن و فیبرگلاس طراحی و اجرا نمود. جنس پکیج تصفیه فاضلاب با توجه به شرایط اقلیمی محل پروژه تعیین می گردد. این واحد های فشرده تصفیه فاضلاب  اغلب بدون بو ، ایجاد سرو صدا کار کرده و راندمان تصفیه فاضلاب  آنها با بهترین روشهای تصفیه فاضلاب از نظر کاهش BOD مطابقت دارد. پکیج تصفیه فاضلاب انسانی را در انواع روش های تصفیه  می توان طراحی و اجرا نمود.

در ساخت پکیج فلزی تصفیه فاضلاب انسانی با توجه به میزان حجم و ابعاد پکیج، از ورق هایی با ضخامت 6 و 8 میلیمتر و جهت ساپورت کشی از ناودانی یا قوطی با ضخامت مناسب  استفاده می شود. پوشش داخلی پکیج و خارجی پکیج تصفیه فاضلاب انسانی توسط موادی پوشش داده می شود که مقاومت لازم در برابر فاضلاب و شرایط آب و هوایی داشته باشد.

مزایای پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

قیمت پکیج تصفیه فاضلاب انسانی

شرکت مهندسی پاکان پالایش البرز با بهره گیری از کادری مجرب و همچنین تجربۀ چندین ساله خود در زمینه  طراحی، ساخت و اجرای پکیج تصفیه فاضلاب انسانی در حال حاضر توانسته است با وجود بسترهای لازم از قبیل کارخانه مجهز و واحد های خدمات پس از فروش و خدمات فنی، به عنوان یکی از کارآمدترین شرکت ها در زمینه مهندسی آب و فاضلاب در سطح کشور شناخته شود.

قیمت پکیج تصفیه فاضلاب انسانی به عوامل متعددی از جمله ظرفیت فاضلاب، روش تصفیه، جنس پکیج تصفیه فاضلاب، ضخامت ورق مصرفی، برند تجهیزات و تابلو برق بستگی دارد.

دیدگاه‌ خود را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

جدید ترین مقالات

مطالب تصفیه فاضلاب

مطالب تصفیه آب

پیمایش به بالا